Podkarpacie w 48 godzin

Regiony Polski najlepiej zwiedza się w weekendy, ale raczej w te zwykłe, niż w długie. Jednym z takich rejonów jest Podkarpacie, wręcz idealne do odwiedzenia w 48 godzin.

Generalnie na tego typu wyjazdy najlepiej udać się własnym samochodem; jesteśmy wtedy mobilni i dość szybko możemy przemieścić się między miejscami wartymi uwagi. Zakładam, że mamy na ten wyjazd dwa dni (bez możliwości przedłużenia), żeby to rzeczywiście była propozycja wyjazdu weekendowego.

Dzień pierwszy

Ciężkowice

Wycieczkę proponuję zacząć w Ciężkowicach. Ich flagową atrakcją jest Skamieniałe Miasto, ale je zwiedzimy później. Generalnie Ciężkowice są niedużym (ok. 2500 mieszkańców) miasteczkiem.

Pierwszy punkt zwiedzania to XIV-wieczne Sanktuarium Pana Jezusa Miłosiernego. Od zewnątrz kościół jest bardzo ładny (to główny powód, dla którego warto zobaczyć to miejsce). Natomiast w środku sanktuarium mnie nie powaliło; na moje oko nie różniło się niczym od innych dużych kościołów w Polsce.

Skamieniałe Miasto

W samych Ciężkowicach, poza kościołem, nie ma zbyt wiele do zwiedzania (o ile ktoś nie jest fanem architektury). Ciekawiej zaczyna się robić poza miastem; główna atrakcja to rezerwat przyrody nieożywionej "Skamieniałe Miasto".

Jak powstało Skamieniałe Miasto?

Skamieniałe Miasto według legend, powstało na miejscu miasta, którego mieszkańcy delikatnie powiedziawszy, byli po prostu złymi ludźmi, a jako karę Bóg zmienił ich w kamień; skały miały być domami tego miasta.

Legenda legendą, ale geologicznie rzecz biorąc, na terenie Pogórza Ciężkowickiego i w ogóle Polski, kilkadziesiąt milionów lat temu było morze z bardzo urozmaiconym dnem: piaskowiec, z którego zbudowane są skałki, opadał na dno morza (fachowo nazywa się to sedymentacją) - wtedy zaczęło tworzyć się to, co dzisiaj możemy podziwiać w "Skamieniałym Mieście". Później w wyniku fałdowania (okolice Ciężkowic leżą na przedgórzu Karpat) i wietrzenia skały przybrały swoje aktualne, dosyć fantazyjne kształty, które ciągle się zmieniają - wietrzenie trwa cały czas.

Ogólnie rzecz biorąc, obszar Skamieniałego Miasta nie jest duży. Długo to miejsce było znane wyłącznie miejscowym; dopiero w XIX wieku zaczęli przyjeżdżać tu geografowie, którzy nieco spopularyzowali ten teren. Niestety, nie możemy podziwiać całości Skamieniałego Miasta - jego fragment wysadzono, żeby zbudować szosę z Tarnowa do Gorlic.

Informacje praktyczne

Wejście do rezerwatu jest bezpłatne, parking również. Na miejscu jest niewielki sklep z souvenirami i informatorami turystycznymi oraz bar. Samo zwiedzanie zajmuje mniej więcej 1-1,5h (zaleźy, ile robimy zdjęć i jak często się zatrzymujemy ;) ).

Moje wrażenia

Skamieniałe Miasto generalnie jest piękne i bardzo fotogeniczne. Nie jest jakoś bardzo zadeptane przez masową turystykę (byłem w środku sezonu - niedziela, 31.07), aczkolwiek było dosyć sporo rodzinek z dziećmi. Skały mają różne, często fantazyjne kształty... czasem trzeba się przyjrzeć, żeby dostrzec w którejś formacji kształt orła, warowni czy... piekiełka ;) (ta ostatnia nazwa pochodzi od czerwonego, trochę piekielnego koloru na części jej powierzchni). Bardzo polecam!

Łemkowszczyzna

Po Ciężkowicach, przemieszczamy się przez urokliwe Pogórze Ciężkowickie na południe, do regionu zwanego Łemkowszczyzną, pomiędzy Gorlicami a granicą polsko-słowacką. Do zwiedzania są przede wszystkim cerkwie, a oprócz tego sama Łemkowszczyzna jest naturalnie dość ładnym regionem.

Jeśli miałbym wybierać dwie, które warto tu zobaczyć, to byłyby to Bielanka - cerkiew jest nowa (2012-2014), ale ładna, oraz Konieczna - świątynia jest drewniana, z początku XX wieku. Kwiatonia (który jest chyba najbardziej znany) nie polecę, bo tam nie byłem.

Słowacja

Fragment naszej trasy przebiega przez terytorium Słowacji. Granicę przekraczamy w Koniecznej/Becherov; niedaleko za granicą, w Becherov (przy drodze), jest pomnik z II wojny światowej i niewielka, fotogeniczna cerkiew. Poza tym, na Słowacji poza krajobrazami nie ma większych atrakcji, a sam przejazd przez to państwo trwa jakieś pół godziny - po 20 km Słowacji, ponownie witamy Polskę na granicy Nizna Polianka/Ożenna.

Magurski Park Narodowy

Sama Ożenna nie leży stricte w Magurskim Parku Narodowym (tylko w jego otulinie), ale dla uproszczenia nazwę całą okolicę "MPN-em", bo trudno znaleźć inne, w miarę precyzyjne określenie dla tego regionu. W Ożennej są 3 cmentarze wojenne, poza tym jest to po prostu zwykła wieś.

 

Kolejne interesujące obiekty to XVIII-wieczne cerkwie: w Kotani i Krempnej. Ta w Kotani jest o tyle fajna, że nie jest wielka i leży trochę na uboczu, dodatkowo jest otoczona przedwojennymi nagrobkami. Cerkiew w Krempnej to już większy obiekt; jeśli mamy wybierać tylko jedną, to Kotań, bo jest bardziej klimatyczna.

Nocleg chyba najlepiej będzie zaplanować gdzieś w okolicy Krosna czy Miejsca Piastowego. W pierwszym dniu mamy do przejechania 142 km.

Dzień drugi

Stępina

Musimy się kawałek cofnąć na zachód. Stępina jest malutką wsią, zagubioną wśród wzgórz Pogórza Strzyżowskiego. Nie byłoby tam nic specjalnego, gdyby nie schron kolejowy Hitlera - w 1941 Hitler i Mussolini spotkali się tam, żeby omówić atak Niemiec na ZSRR.

Sam schron jest długi (prawie 400 m), wygląda trochę jak ogromna betonowa dżdżownica. Największe wrażenie robi w letnie, deszczowe dni - jest porośnięty mchem i innymi roślinami, więc wtedy wydobywa się z niego para.

Przemyśl

Ze Stępiny czeka nas 100 km jazdy przez pagórkowaty teren do Przemyśla. Okolica ma oczywiście więcej do zaoferowania; na zwiedzanie samego Przemyśla proponuję przeznaczyć ok. 4-5 godzin.

Bolestraszyce

W Bolestraszycach generalnie są dwa miejsca warte uwagi: pierwsze to arboretum, a drugie - owiany historią z dreszczykiem fort XIII Twierdzy Przemyśl.

Arboretum

Ogólnie arboretum w Bolestraszycach to taka trochę ulepszona wersja krakowskiego Ogrodu Botanicznego. Miejsce sprawia generalnie spokojne i kojące wrażenie, obszar jest zadrzewiony (jak to w takich miejscach) i momentami sprawiający wrażenie dzikiego. Oczywiście wiadomo - ta "dzikość" jest stworzona przez człowieka, ale jest to w moim odczuciu zdecydowanie ładniejsze od uporządkowanego ogrodu botanicznego w Krakowie.

Informacje praktyczne

Bilet normalny kosztuje 10 zł, ulgowy 5. Na miejscu jest bezpłatny parking. Arboretum jest otwarte:

• w okresie zimowym (1 XI - 19 IV) tylko w tygodniu od 9 do 14,
• w okresie letnim (20 IV - 31 X) w tygodniu od 9 do 18, a w weekendy i święta od 10 do 18.

Fort XIII

Fort leży kawałek (ok. 500 m) za arboretum. Osobiście mi się spodobał - zniszczone ruiny będące świadkiem I wojny światowej, teraz są opuszczone. Warto zobaczyć na zasadzie "jak kiedyś wyglądały fortyfikacje Przemyśla", poza tym nie ma tam jakichś fajerwerków. Fortowi towarzyszy legenda wojenna:

Zjawa

W 1915 roku armia rosyjska oblegała austriacką Twierdzę Przemyśl. Oczywiście nie obyło się bez jeńców - dwóch Rosjan Austriacy wzięli do niewoli i zamknęli w podziemiach. Kiedy twierdza przestała uczestniczyć w wojnie i się zawaliła, zapomniano o jeńcach. Osiem lat później, w 1923, Polacy prowadzili prace rozbiórkowe zniszczonych fortów; w którejś z wnęk natrafili na zamknięte drzwi.

Kiedy je wyważyli... w pomieszczeniu za drzwiami stał człowiek. Rosyjski, wyniszczony żołnierz, nie można było się z nim porozumieć. W pomieszczeniu obok leżał kościotrup - jak się okazało, był to jego towarzysz, który zabił się, bo nie wierzył, że kiedykolwiek uda mu się wydostać z podziemi. Rosjaninowi udało się przeżyć 8 lat w podziemiach (dzięki temu, że były tam zapasy żywności); dziennik prowadził przez dwa lata od czasu uwięzienia [dopóki nie skończyły mu się świece].

Żołnierza wywieziono z fortu do szpitala w Przemyślu. Tej samej nocy zmarł.

Medyka

Ostatnim punktem naszej weekendowej wycieczki jest Medyka. Na zakończenie wycieczki, możemy przejść na Ukrainę po chałwę i inne słodkości :) relację z takiego przejścia znajdziecie tu.

W drugim dniu mamy przejechać 158 km.